…Hoog tijd om een fatsoenlijke belangenafweging terug te brengen in de politiek
•
Ons land zit op slot, stelt Willemien Meeuwisse, er kan en mag niks meer. Volgens haar hoort belangenafweging in de politiek, niet in de rechtszaal.
Nu we eindelijk de coronamaatregelen achter ons kunnen laten en er weer van alles mogelijk is, kan de vlag helaas niet uit. Ja, we kunnen fijn weer naar ons werk, naar het café en het theater, naar sportwedstrijden en op reis. Geweldig! Maar er is al een tijd een nieuwe beweging aan de gang die ons meer en meer in de weg zit.
Door een effectieve natuurlobby en een – naar nu blijkt – naïeve opstelling van wetgevers in het verleden, is ons land helemaal op slot gezet. Er mag niks meer. En er kan ook niks meer.
Een prachtig spektakel zoals Het Pauperparadijs in Veenhuizen, of een theaterfestival in het bos? Nee hoor, want dat genereert stikstof, en de bovengrens ligt op een uitstoot van 0,0 mol. Dan is 0,01 mol uitstoot van auto’s van bezoekers en van een aggregaat te veel. Streep erdoor, geen vergunning.
Nee hoor, mag niet
Een nieuwe woonwijk in Assen, op een logische plek, naast een reeds bestaande wijk, waarmee jaren geleden al rekening is gehouden in de planning? Waar erg veel mensen wachten op een nieuwe woning, koop en huur, klein en groot, om zelf in te kunnen wonen? Nee hoor, mag niet. Want er komen ganzen af op de akkers om hun voedsel te verzamelen; akkers die al enkele jaren klaar lagen voor de bouw.
Een mooi mountainbike-pad in Westerveld voor enthousiaste fietsers die op gezonde en sportieve wijze hun vrije tijd willen doorbrengen in de buitenlucht? Ook nog eens zelf aangelegd en betaald door vele vrijwilligers? Stop er maar mee, zegt de rechter, de vergunningen waren niet in orde, en als het aan de natuurlobby ligt gaat die vergunning er ook niet meer komen.
Een jong boerenstel dat wil investeren in nieuwe stallen, en zich inzet voor verduurzaming en dierenwelzijn? Mensen met hart voor hun bedrijf die hun nek uitsteken, ook financieel, maar niet ver komen. Want een rekenmodel bepaalt dat hun boerderij mogelijk schadelijk zou kunnen zijn voor een heel specifiek plantje kilometers verderop. Dus ook voor hen: einde oefening.
Jarenlang goed balans
Jarenlang hebben we in Nederland een goede balans weten te vinden tussen de verschillende waarden die van belang zijn bij het gebruik van de ruimte. We hebben bedrijvigheid nodig, en banen, waarop onze maatschappij draait. We willen fijn kunnen wonen en leven in een schone en gezonde omgeving. We willen iets leuks kunnen beleven in onze vrije tijd. We willen mooie dorpen, weilanden en natuur, iets waarmee we ons in Drenthe echt onderscheiden van de Randstad. We willen goede wegen zonder files en snel openbaar vervoer.
Steeds maakte de politiek afwegingen bij het ruimtegebruik, waarbij al deze belangen in het oog werden gehouden. Op de ene plek iets meer van het ene, op de andere plek iets meer van het andere. Daar kwamen we samen wel uit.
Maar nu is het een heel ander verhaal. Door de stikstofregels en natuurwetten en door de manier waarop de rechter er mee omgaat, mag er helemaal niets meer. Nederland gaat op slot. De bouw van huizen waar zoveel mensen al heel lang op wachten, de aanleg van wegen en fietspaden, de organisatie van culturele en sportevenementen, boeren die willen investeren in hun bedrijf…. Door al deze plannen gaat zonder veel moeite een streep.
Altijd wel iemand die naar de rechter stapt
Als een provincie of gemeente zich in allerlei bochten wringt en toch een vergunning verleent, is er altijd wel een inwoner of organisatie die naar de rechter stapt. Er kan zo niets meer worden afgewogen, immers, elke ontwikkeling wordt door een tegenstander via een rechter stopgezet of getraineerd. Ook als een meerderheid van gekozen politici vóór het plan is.
De ruimte om de balans te zoeken tussen alle verschillende waarden, en daarbij zorgvuldige afwegingen te maken, droogt op. Politici en de overheid zijn met handen en voeten gebonden aan de vele (zelf vastgestelde) wetten en regels. Met als trieste gevolg dat de ontwikkeling van Nederland vastloopt. Nederland wordt gegijzeld.
Belangenafweging dient weer teruggebracht te worden naar de politiek, waar die thuishoort. Daarom doe ik een klemmend beroep op wetgevers in Den Haag, Brussel en ook hier in Drenthe, om dit tij te keren: zorg voor wetgeving die ruimte laat voor afwegingen. En ik vraag ook de rechtsprekende macht om hulp: welke mogelijkheden zien zij?
Willemien Meeuwissen is fractievoorzitter VVD fractie Provinciale Staten Drenthe